Tropar, glas 4.
 
Roždestvo tvoje Hriste Bože naš, vozsija mirovi svjet razuma, v njem bo zvjezdam služaščij zvezdoju učahusja, tebje klanjatnsja solncu pravdi i tebje vjedeti s visoti vostoka, Gospodi slava tebje.
 

Rođenje Tvoje, Hriste, Bože naš, zasija svetu svetlost razuma, jer u njemu oni koji zvezdama služahu od zvezde se naučiše da se klanjaju Tebi, Suncu Pravde, i Tebe da poznaju s visota Istoka, Gospode, slava Tebi.

 
Kondak, glas 3.
    
Djeva dnes presuščestvenago raždajet, i zemlja vertep nepristupnomu prinosit. Angeli s pastirmi slavoslovjat, volsvi že so zvjezdoju putešestvujut: nas bo radi rodisja otroča mlado, prevječni Bog.
 
 
Djeva danas Prevečnoga rađa, i zemlja pećinu nepristupnomu prinosi. Anđeli sa pastirima slavoslove, mudraci sa zvezdom putuju. Jer se nas radi rodi kao dete Predvečni Bog.

 

 

Copyright © 2006 by
 S:t Kyrill och Methodius kyrkan i Malmö
Cedergatan 4
215 67 MALMÖ, SWEDEN
tel: 040 830 14
 e-mail

 

Web desing by
 Kovach

 
 
   

 

 

 

 

 

 

 

Rođenje Spasitelja našeg Isusa Hrista - Božić -
   
    Rođenje Spasitelja našeg Isusa Hrista – Božić, u prvim vekovima hrišćanstva nije slavljeno kao zaseban praznik. Crkveni pisci ovog perioda, na primer Origen i Tertulijan, nigde ga ne pominju. Od trećeg veka razvija se praznik Bogojavljenje (tj. Epifanija), u okviru kojega su slavljene projave božanske sile Hristove u svetu: Njegovo Rođenje, Krštenje, poklonjenje tri mudraca, čudesno umnoženje hlebova, pretvaranje vode u vino u Kani Galilejskoj, i drugo. Bogojavljenje je slavljeno 6. januara.
    Odvajanje Rođenja Hristovog od ostalih spomena i izdvajanje dana praznovanja za 25. decembar, dogodilo se u Rimu. Uzrok se nalazi u hrišćanskom otporu paganskim običajima. Naime, u Rimu su od 17. do 23. decembra slavljene saturnalije, tužne svečanosti u čast boga Saturna, posle kojih je 25. decembra sledio centralni praznik Rimske imperije – praznik boga Sunca. Ovaj bog je smatran zaštitnikom Rimskog carstva. Nasuprot lažnome bogu, običnoj zvezdi, nebeskom telu, hrišćani su počeli da slave istinsko "Sunce Pravde sa visine istoka" – Isusa Hrista (Tropar Božića, glas 4).
    Na Istoku, slavljenje Božića je verovatno prvi uveo sveti Vasilije Veliki u Kapadokiji. Sleduju mu sveti Grigorije Bogoslov, koji ga u Carigrad uvodi 379. godine, i sveti Jovan Zlatoust, u Antiohiji, 386. godine. Tokom petog veka, gotovo sve Crkve širom vaseljene prihvataju slavljenje Božića. Od tog vremena, na Istoku Bogojavljenje postaje praznik Hristovog Krštenja, dok je na Zapadu naglasak i dalje na projavi Božanstva Hristovog, pre svega na poklonjenju tri mudraca (tri kralja) Bogomladencu Hristu, zbog čega i ceo praznik nosi naziv po njima – Sveta Tri Kralja.
    O postu pred Božić u početku nema pomena. Papa Lav Prvi (440–461) spominje četiri posta, za svako godišnje doba po jedan. U zimskom postu koji on spominje, najverovatnije se nalaze začeci božićnog posta. Prva kazivanja o ovom postu imamo krajem petog veka – na Saboru u Matiskotu u Galiji, u besedama Grigorija Velikog. Njegova obaveznost je bila neutvrđena sve do devetog veka.
     Dužina posta je bila takođe sporna. U nekim oblastima post je trajao četiri, negde šest, dvanaest, osamnaest ili četrdeset dana. U Carigradu će biti održan sabor o ovom pitanju u 12. veku, za vreme patrijarha Luke Hrisoverga, koji zahteva post od četrdeset dana. Poznati tumač kanona tog vremena Teodor Valsamon smatrao je da je ova odluka obavezna samo za monahe. Potpuno formiranje posta i Praznika u današnjem izgledu biće završeno u periodu ropstva pod Turcima. Dodajmo i to da je, po Predanju, prvi kondak napisan upravo za ovaj divni Praznik. Tvorac je sveti Jovan Slatkopojac u 6. veku; kanon Praznika je delo svetog Jovana Damasakina u osmom veku. Crkva nije statična niti je pak neki "konzervator" prošlosti. Ona uvek živi, raste i prilagođava punoću istine vere svakoj istorijskoj epohi. Na budućem velikom saboru Pravoslavne Crkve naći će se i tema mogućeg skraćenja posta.